Hij was één van de familieleden en nabestaanden van de in Mierlo-Hout gesneuvelde Britse militairen. Voor het eerst in de periode na de Tweede Wereldoorlog
kwamen er in 2011 Engelse gasten naar Mierlo-Hout, met het doel om samen met onze gemeenschap hun gesneuvelde landgenoten te herdenken.

Het was 2010 toen we kennis maakten met Martial Rose en zijn familie. Samen met de Geldropse schrijver Ad Hermens, zochten we al geruime tijd naar mogelijke nabestaanden van Britse militairen. Hierbij ging het vooral om soldaten die tijdens de bevrijding in ons kerkdorp gesneuveld waren. Het verhaal over het noodlot dat 2nd L.T. John Bruce Millar overkwam, was voor vele Mierlo-Houtenaren niet onbekend. Al eerder vertelde oorlogsdocumentalist Leo van Aerle in zijn boek: ‘Helmond 35 jaar bevrijd’ over deze tankcommandant van de 3rd Royal Tank Regiment. En het verhaal ‘Helmond in de tang genomen’ dat Van Aerle schreef in ‘Helmonds Heem’ was door hem zelfs opgedragen aan de betreffende tankcommandant.

Op deze 22 september 1944 was Francien Coolen getuige van het fatale moment waarop de tank van Millar werd geraakt en hij uit de koepel viel. Zo snel als het kon, kwam ze uit haar schuilplaats en rende zij dwars door de vuurlinie in de richting van de boerderij. Daar vond zij de zwaar gewonde Engelsman, onderuit gezakt op de grond en leunend tegen een openstaande staldeur. Maar de hulp kwam tevergeefs. Bruce was niet meer bij kennis. Even later stierf hij in de armen van Francien. Hij was pas 20 jaar.

De zoektocht naar aanverwanten van de destijds gesneuvelde militairen had succes. De publicatie in de Dereham Times-uitgave van 28 januari 2010 had niet beter gekund. De eerste Engelse reacties volgden al snel. Twee nog in leven zijnde zussen Nova Millar en Heather Rose-Millar, en haar man Martial Rose uit Dereham in Norfolk, reageerden zeer verrast toen ze vernamen dat ergens in Nederland ver gevorderde plannen bestonden voor de oprichting van een monument waarop onder andere ook Bruce herdacht zou gaan worden.

Martial kwam op 20 september 2011 aan in Mierlo. Hij was samen met zijn neef David Bateman en zijn nicht Sue Best. Helaas was het niet gelukt om ook de twee zussen van Bruce Millar over te halen om met hen mee te gaan. Op 22 september, de 67e bevrijdingsdag van Mierlo-Hout, genoot de 89-jarige Martial met volle teugen van alle rondleidingen in Mierlo-Hout en Mierlo. Hij luisterde aandachtig naar de uitleg die hij kreeg van de vele enthousiaste gidsen om hem heen. Aansluitend volgde de onthulling van het monument. Die eer was toegekend aan Martial Rose en Dianne Hermans (2014 †), de dochter van Francien Hermans-Coolen (2010 †).

Tweede bezoek
Drie jaar later, in 2014, vierde Mierlo-Hout 70 jaar vrijheid. Martial Rose was inmiddels 92 jaar oud. Maar zijn hoge leeftijd weerhield hem er niet van om voor de tweede maal naar zijn vrienden in Mierlo-Hout af te reizen. Dit keer was Martial in gezelschap van zijn dochter Jenny. En ook zijn neef David was er weer bij, samen met zijn vriendin Mary Rolp. Sue Best was in gezelschap van haar jongere zus Sally Bridgstock en haar man Neil Bridgstock.

Op 23 september, daags na de bevrijdingsfestiviteiten in Mierlo-Hout, bracht ik (Mario Coolen, red.) onze gasten naar Eindhoven Airport waar we van elkaar afscheid moesten nemen. “Goodbyes are always hard.” Vooral Martial had het moeilijk in de vertrekhal. Hij was zichtbaar ‘upset’, alsof hij wist dat zijn allerlaatste bezoek aan zijn Nederlandse vrienden ten einde was gekomen. Martial Rose overleed na een kort ziekbed op 31 januari 2021 in zijn woonplaats Dereham. Hij is 98 jaar geworden. De stichting HMMH onderhoudt nog altijd het contact met de nabestaanden in Engeland. Ook Jenny, de dochter van Martial in Californië (USA) ontvangt onze nieuwsbrief. Martial Rose werd geboren in op 9 augustus 1922 te Londen en trouwde met Heather Millar, de zus van 2e luitenant John Bruce Millar. Gedurende de 2e W.O. vervulde hij zijn taak als brandweerman. Hij was hulpverlener tijdens het V1-offensief, waarbij ruim 6000 Londenaren werden gedood en 17.000 inwoners gewond raakten.

Dit nieuwsbericht is 989 keer bekeken